dinsdag 3 september 2024

Geschiedenis van Dordrecht, enkele leestips




Soms krijg ik vragen van belangstellenden over mijn woonplaats Dordrecht, met name wat men zou kunnen lezen om zich te verdiepen in de stadsgeschiedenis. Ik wil daar graag het een en ander over opmerken.

Je kunt de driedelige Geschiedenis van Dordrecht raadplegen, die is verschenen tussen 1996 en 2000 bij uitgeverij Verloren in samenwerking met het Stadsarchief (nu Regionaal Archief) Dordrecht. Het zijn drie kloeke, fraai uitgevoerde en geïllustreerde naslagwerken, gebaseerd op degelijk onderzoek door een uitgebreide groep deskundigen. Wel kleeft aan met name deel 2 en 3 het nadeel dat zij nogal rommelig van opzet zijn. Ook zijn er inmiddels 24 jaar verstreken sinds het uitkomen van deel drie, waardoor recente ontwikkelingen ontbreken.

Voor wie snel een beeld wil krijgen van de geschiedenis van de stad vormt de Canon van Dordrecht  een handig begin. Deze is in 2020 samengesteld door Jan Willem Boezeman en Ad Bosch van het Historisch Informatiepunt Augustijnenhof en uitgegeven door de Stichting Illustre Dordracum. Dezelfde stichting geeft het e-zine Dordrecht Monumenteel uit, waarop men zich hier gratis kan abonneren. Het e-zine publiceert een wijde variatie van artikelen over de geschiedenis van de oudste stad van Holland.

Een andere aanrader is het tijdschrift van de vereniging Oud-Dordrecht, waarin op gedegen wijze tal van onderwerpen uit de Dordtse geschiedenis worden behandeld. De ware liefhebber wordt uiteraard lid van deze vereniging. Dan krijg je ook het  Jaarboek dat naast oud-Dordrecht verschijnt. Informatie over de vereniging vind je hier.

Een andere ingang is de serie Verhalen van Dordrecht, die wordt uitgegeven door de Stichting Historisch Platform Dordrecht. Het zijn boekjes van ongeveer 6000 woorden over Dordtse onderwerpen, waaronder nogal wat historische. Voordeel is dat je je snel op een onderwerp kunt inlezen. In veel gevallen vormen ze een goed startpunt voor verdere verdieping. Nadeel is de wisselende kwaliteit. Met name deel 43 over het Dordtse slavernijverleden vind ik onder de maat, dat kun je hier lezen. Nummer 44 (over Jacoba van Beieren en het beleg van Dordrecht) stuitte op vernietigende kritiek door de mediëvist Henk 't Jong (zie hier). Over het algemeen is de kwaliteit echter goed. De prijs is zeer aantrekkelijk, nog geen vijf euro per deel.

Ben je op zoek naar Dordtse, historische figuren, dan is het Dordts Biografisch Woordenboek, dat hier in te zien is, bijzonder handig. Er wordt nog steeds aan dit digitale woordenboek gewerkt.


Verder heb ik nog enkele leestips:


Luc Panhuysen - De Ware Vrijheid. De levens van Johan en Cornelis de Witt. Amsterdam 2005.

Henk 't Jong - De oudste stad van Dordrecht. Opkomst en verval van Dordrecht 1000-1421. Utrecht 2020. 

Jan Willem Boezeman - Geraffineerd Dordrecht. Het koloniale en slavernijverleden van de oudste stad van Holland. Dordrecht 2023.

Frits Baarda - Dwars door Dordrecht. Zes zwerftochten door heden en verleden. Dordrecht 2010.

Kees Weltevreden (red.) Dordtenaren onder Napoleon. Aspecten van het dagelijks leven tijdens de inlijving en de bevochten vrijheid 1810-1815. Dordrecht 2015.


Oudere standaardwerken:


C.J.P. Lips - Wandelingen door Oud-Dordrecht, deel 1 en II. Zaltbommel 1974.

J.L van Dalen - Geschiedenis van Dordrecht, deel I en II. Dordrecht 1931-1933.

Matthijs Balen - Beschryvinge der Stad Dordrecht. Deel I en II. Dordrecht 1677.


Al deze werken zijn in de Openbare Bibliotheek, de bibliotheek van het Regionaal Archief Dordrecht en bij het Augustijnenhof te raadplegen.


Foto: auteur